Βαμπιρολογίες και άλλα “Σιναιματολογικά”

You are currently viewing Βαμπιρολογίες και άλλα “Σιναιματολογικά”

Μερικές φορές οι μύθοι και οι ιστορίες βρίσκονται πολύ πιο μπροστά από όλους εμάς. Παραμύθια, θρύλοι και θεωρίες από κάποιον που άκουσε, ένιωσε ή στο δικό του μυαλό μπορεί να ακόμα και να ήρθε σε επαφή με κάτι πιο σκοτεινό. Δεν είναι εξάλλου λίγες οι φορές που μπορεί να είδες μια ταινία και μετά φρόντισες να βεβαιωθείς ότι όλες οι πόρτες του σπιτιού σου ήταν κλειδωμένες, άσε που παίζει να φλέρταρες με την ιδέα να βάλεις σταυρουδάκι, όσο badass και αν θες να φαίνεσαι σε φίλους και γνωστούς.

Εξάλλου πάντα το άγνωστο είχε μια γοητεία. Κατά κάποιο τρόπο είναι η άλλη όψη της διάστασης την οποία βιώνουμε και σίγουρα θα θέλαμε να ρίξουμε πολλές “ματιές” μέσα από την κλειδαρότρυπα της.

Η πιο προσιτή μορφή που συναντάμε λοιπόν σε μύθους και ιστορίες είναι αυτή του Βρυκόλακα ή αλλιώς Βουρδούλακα. Σύμφωνα λοιπόν με τη λαογραφία ο βρυκόλακας είναι ο νεκρός που σηκώνεται τα βράδια από τον τάφο του, και πίνει το αίμα των ζωντανών χωρίς φόβο και μόνο με πάθος. Η λέξη προέρχεται από το βουλγαρικό valkolak/ virkolak, που ανάγεται στο παλαιό σλαβικό “vulku” το οποίο σημαίνει λύκος και υπάρχουν θεωρίες, ότι κατάληγαν σε αυτή την κατάσταση, όσοι είχαν κάνει αρκετές αμαρτίες στη ζωή τους (τουτέστιν έχουμε όλοι πιθανότητες να βρυκολακιάσουμε, αλλά ναι αυτό δεν είναι της παρούσης).

Οι απέθαντοι λοιπόν μισούν το ηλιακό φως, πετάνε σπυράκια αμα δουν σταυρό και σύμφωνα με το μύθο πεθαίνουν αν κάποιος την δει “Μαγκάιβερ” και αποφασίσει να τους καρφώσει ένα παλούκι στην καρδιά. Αρκετά όμως με τους μύθους, πάμε να δούμε και σε τι άλλο χρησιμεύουν…

Η μεγάλη οθόνη λοιπόν, έχει κάνει ένα ολόκληρο “λαικό” προσκύνημα επάνω στις θεωρίες του μύθου και μας έχει δώσει υλικό, που θα μπορούσαμε να αναλύουμε ακόμα στις επόμενες ζωές μας. Άλλες φορές το κόλπο πέτυχε και η ταινία στέφθηκε με δάφνες και άλλες μας έκανε να μην θέλουμε να τις ξαναδούμε, όπως ο διάολος το λιβάνι.

Πάμε λοιπόν να κάνουμε μια μικρή σκοτεινή αναδρομή, στις ταινίες που αγαπήσαμε και σίγουρα θα αφήσουμε παρακαταθήκη, στα εγγόνια μας για τις επόμενες γενεές.

Nosferatu (1922)

Το Νosferatu είναι μια από τις πρώτες βουβές ταινίες τρόμου, γερμανικής παραγωγής. Αποτελεί την πρώτη απόπειρα μεταφοράς του βιβλίου του Stoker στη μεγάλη οθόνη και ενώ ο χαρακτήρας βασίζεται ξεκάθαρα στο Δράκουλα, δεν αναφέρεται πουθενά με αυτή την ονομασία στην ταινία.


Μικρό γκόσιπ για την παραγωγή είναι ότι η χήρα του Stoker αρνήθηκε να τους δώσει τα δικαιώματα του βιβλίου, αλλά παρόλα αυτά εκείνοι γύρισαν κάτι στο “περίπου” με το περιεχόμενο του βιβλίου, χωρίς την άδεια της. Τελικά έφτασαν στις δικαστικές αίθουσες, βγήκε απόφαση να καταστραφεί όλο το υλικό της ταινίας, με ελάχιστα αντίγραφα να σώζονται μέχρι και σήμερα.

Dracula (1958)

Η δεύτερη απόπειρα της μεταφοράς του μυθιστορήματος του Bram Stoker στη μεγάλη οθόνη , έγινε από το σκηνοθέτη Terence Fisher με το σενάριο του Jimmy Sangster . Η Βρετανική παραγωγή του 1958, είχε στον κεντρικό ρόλο τον “απόλυτο” Christopher Lee, και είναι η πρώτη φορά που μας συστήθηκαν επίσημα οι κυνόδοντες του μεσιέ Ντρακούλ. Το παράδοξο είναι ότι ενώ ο Lee είχε τον πρωταγωνιστικό ρόλο, είχε πάρα πολύ λίγες ατάκες σε ολόκληρη την ταινία.

Ένας κυνηγός βρυκολάκων λοιπόν για να μπούμε στο κυρίως θέμα, αποφασίζει να ταξιδέψει μέχρι το κάστρο του Δράκουλα για να καλύψει μια υποτιθέμενη θέση. Στην ουσία το μόνο που θέλει, είναι να τον ξεκάνει ώστε να σταματήσει την εξάπλωση των Βρυκολάκων στην ευρύτερη περιοχή. Η κατάσταση όμως δεν θα λειτουργήσει θετικά για εκείνον, γιατί πολύ απλά νύχτωσε και ο Δράκουλας γέλασε, γιατί πολύ απλά ο Δράκουλας ξέρει… Vintage και ρετρό καταστάσεις, σε μια ταινία που ήρθε να μας κάνει τις πρώτες συστάσεις, σε ένα από τα πιο εμπορικά brand όλων των εποχών.

Bram Stoker Dracula (1992)

Βρισκόμαστε στην αρχή των ’90s. Οι ταινίες δίνουν και παίρνουν αλλά ο Francis Ford Coppola ξέρει πολύ καλά να κάνει τη διαφορά. Η γκόθικ ατμόσφαιρα της ταινίας μας μεταφέρει στο 1897 όπου ο Vlad Dracula ( η πραγματική θεότητα που ακούει στο όνομα Gary Oldman) γυρνάει νικητής από τη μάχη εναντίον των Τούρκων και βρίσκει νεκρή τη σύζυγο του Elisabeta, η οποία αυτοκτόνησε μετά από τα ψέμματα των εχθρών, που της έγραψαν ότι ο Vlad είχε πεθάνει στη μάχη. Εκείνος σε ένα “ψύχραιμο” παραλήρημα καταριέται όποιον βρίσκει μπροστά του, μαχαιρώνει το σταυρό της εκκλησίας και κερδίζει επίσημα μια θέση στον απέθαντο κάτω κόσμο.

Εγκλωβισμένος μέσα στην απελπισία του και το “Ολυμπιακών” διαστάσεων κάστρο του, χάνει τη θέληση του για ζωή (όχι ότι έχει και επιλογές εδώ που τα λέμε), μέχρι που ανακαλύπτει τη Μίνα και όλα αλλάζουν…

Ο Coppola καταφέρνει να δημιουργήσει μια μνημειώδη ταινία, που θα περάσει στο πάνθεον των αριστουργημάτων. Ο Oldman είναι συγκλονιστικός και σίγουρα είναι από τις ταινίες που θα σε μαγνητίσουν. Το soundtrack εξάλλου υπογράφεται από τον Wojciech Kilar, και αξίζει μια πρωτοκαθεδρία στις μουσικές σου επιλογές.

Interview with the Vampire (1994)

Το μυθιστόρημα της Anne Rice, έμμελε να κάψει καρδιές μέσα από τη μελαγχολική συνέντευξη του Louis (a.k.a Βrad Pitt). Ο Louis έχοντας χάσει τη γυναίκα του νιώθει ότι δεν έχει προορισμό στη ζωή, μέχρι που ο Lestat (Tom Cruise) αποφασίζει πριν τον βάλει στη “Σαιεντολογία”, να του κάνει δώρο την αιώνια ζωή θέλει δε θέλει.

Οι δυο τους θα προσπαθήσουν να επιβιώσουν μέχρι που θα βρεθεί στο δρόμο τους η μικρή Claudia (η τότε 11χρονη Kirsten Dunst) η οποία θα παίξει δραματικό ρόλο στη μοίρα και των 2. Μέσα σε όλο το ντελίριο υπάρχει ένας Christian Slater, όπου στο ρόλο του δημοσιογράφου αναρωτιέται “τι γυρεύει τέτοια ώρα ο δημοσιογράφος μες τη χώρα” τη στιγμή που ακούει όλα όσα του εξιστορεί, ο “Brad” Louis.

Μια μικρή λεπτομέρεια που συμπληρώνει το μύθο της ταινίας είναι ότι το μυθιστόρημα είναι αφιερωμένο στη μνήμη της κόρης της Anne Rice, Michele η οποία πέθανε στην ηλικία των 5 ετών. Ουσιαστικά ο χαρακτήρας της Claudia είναι βασισμένος σε εκείνη. Η Rice προσπάθησε να βρεί παρηγοριά μέσα από το μυθιστόρημα, ώστε να μπορέσει να θρηνήσει τον πρόωρο χαμό της κόρης της και μέσα από τον προσωπικό της πόνο, μας παρέδωσε ένα αριστούργημα.

From Dusk Till Dawn (1996)

Το 1996 ο μέγας μάγιστρος Quentin Tarantino, έγραψε το From Dusk Till Dawn και το έδωσε για σκηνοθεσία στον Robert Rodriguez ο οποίος βρισκόταν στο ζενίθ της καριέρας του εκείνη την εποχή. Δύο κακοποιοί και οι όμηροι τους αναζητούν καταφύγιο σε λάθος μέρος, με αποτέλεσμα να ζουν μια βαμπιροεπέλαση χωρίς να μπορούν να κάνουν και πολλά για να την αποτρέψουν. Σε όλη την διάρκεια της ταινίας έχεις το βλέμμα “Τhat escalated quicly” και βλέπεις τα γεγονότα σαν να παρακολουθείς κανάλι που έχεις χάσει το τηλεκοντρόλ. Η σκηνοθεσία διαθέτει ένα διονυσιακό ερωτισμό σε συνδυασμό με σπλάτερ βία, χωρίς όμως να υστερεί καθόλου σε αισθητική.

Πρόκειται για μια τίμια B-movie που σίγουρα θα θες να βάλεις στο βιογραφικό σου. Άσε που θα δεις και Salma Hayek στον ορισμό της φαντασίωσης, λίγο πριν σε δαγκώσει και χάσεις τα σκόρδα και τα πασχάλια.

Blade (1998)

Στο Blade, o Wesley Snipes είναι ένα είδος Dhampir όπου σύμφωνα με τις Βαλκανικές θεωρίες είναι κάτι ανάμεσα σε άνθρωπο και βαμπίρ. Στα δικά μας μάτια είναι απλά ένας συνδυασμός απόλυτης καλτίλας με μυρωδιά δερματίνης, η οποία όμως βλέπεται συνήθως ευχάριστα από το μικρό γιό της οικογένειας.

Ο Blade λοιπόν έχει σκοπό σε αυτή τη ζωή να σώσει το ανθρώπινο γένος από τα αιμοσταγή βαμπίρ και μας δίνει πέτσινα vibes, μαζί με μια εικόνα ενός σκοτεινού υπερήρωα. Κάτι σαν Batman, αλλά με σκόρδα.

Το φίλμ γνώρισε μεγάλη επιτυχία και σίγουρα δεν ξεχνάμε την επική intro σκηνή μέσα στο κλαμπ, που υπό τους ήχους της rave μουσικής δεν μένει αιματολογικό κολυμπηθρόξυλο.

Underworld (2003)

To 2003 μάλλον ήξερε τα χαίρια που θα ακολουθούσαν με το Twilight, και ίσως θέλησε να μας κάνει να θυμόμαστε μια τελευταία αξιοζήλευτη παραγωγή. Πριν βέβαια περάσει στο βωμό του κέρδους και των σίκουελ, και δυστυχώς γίνει και αυτό “σούπα”.

Στην πρώτη ταινία βλέπουμε τον αιώνιο πόλεμο των Vampires με τους Lycans (ένα αρχαίο είδος Λυκανθρώπων). Η Selene (Kate Beckinsale) αποτελεί μια προνομιούχα εκπρόσωπο των βρυκολάκων και θέλει να πάρει την εκδίκηση της, καθώς θεωρεί ότι οι Lycans ευθύνονται για το θάνατο της οικογένειας της. Στο δρόμο της θα βρεθεί ο Michael Corvin και μαζί θα οδηγηθούν σε όλες τις απαντήσεις, όπου κάνουν οι ερωτήσεις της ταινίας.

Όταν με το καλό θα ξυπνήσει ο Victor, θα τη δεί λίγο “πατριαρχικά” με τη μοναχοκόρη του και τα υπόλοιπα είναι λίγο πολύ γνωστά.

Η ατμόσφαιρα της ταινίας είναι σκοτεινή, και σίγουρα οι σκηνές με την ανάλογη μουσική επένδυση αποζημιώνουν τον σινεφίλ φίλο μας που ναι μεν πλήρωσε εισιτήριο, αλλά σε τέτοιες ταινίες, πάντα φοβάται ότι μπορεί και να ζητήσει τα λεφτά του κατά την έξοδο.

The Lost Boys (1987)

Το 1897 ο Joel Schumacher αποφάσισε να δοκιμάσει μια συνταγή με όλη την νεανική αφρόκρεμα της εποχής. Η ταινία συνδυάζει το horror μαζί με το χιούμορ, και βλέπουμε 2 αδέρφια μαζί με τη μητέρα τους να ανακαλύπτουν τις “χαρές” της νέας τους γειτονιάς, η οποία έχει μια ιδιαίτερη αγάπη στο ανθρώπινο αίμα.

Η ταινία έστρωσε το “χαλί” σε πολλές νεότερες παραγωγές βαμπιροταινιών αυτής της κατηγορίας, όπως η Buffy The Vampire Slayer, μέχρι και το νεότερο brand του Twilight, για το οποίο μην ανησυχείς δεν πρόκεται να μιλήσουμε καν, ναι τι;

Dracula Untold (2014)

Η ιστορία του Δράκουλα όπως δεν ειπώθηκε ποτέ, ή κάπως έτσι. Είναι η τελευταία μεταφορά του πολύπαθου μυθιστορήματος του Stoker στο σινεμά, με τον Luke Evans στον κεντρικό ρόλο του Vlad. Η προσέγγιση είναι πρωτότυπη σε αρκετά σημεία και σίγουρα ενδιαφέρουσα. Μπορεί να θέλει να δώσει την ατμόσφαιρα μιας ταινίας τρόμου, αλλά από ένα σημείο και μετά, όλα τρέχουν στον αυτόματο και κάπου εκεί χανόμαστε στη μετάφραση.

Θεωρητικά μπορούμε να πούμε ότι έχει όλη την κλασσική προσέγγιση των παραπάνω ταινιών, ίσως σε μια πιο μοντέρνα εκδοχή. Γενικά καλό είναι να μην πάμε διακοπές στην Τρανσυλβανία, θα ήταν μια αρχή…

Η λίστα των ταινιών είναι μεγάλη και θα μπορούσε να συνεχιστεί για ώρες. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η εικόνα του Δράκουλα ή έστω ενός απλού βαμπίρ αποτελεί ένα τοτέμ έμπνευσης, για αρκετούς δημιουργούς εκεί έξω.

Αναπολούμε τις παλιές καλές στιγμές στο σινεμά και σίγουρα αναμένουμε άλλες τόσες και περισσότερες παραγωγές, για να μας δικαιώσουν. Εξάλλου τα βαμπίρ δεν έχουν ημερομηνία λήξης και εμείς δεν έχουμε καμία διάθεση να σταματήσουμε να αγοράζουμε εισιτήρια για τις προβολές τους. Μέχρι την επόμενη φορά λοιπόν, stay safe και βάλε και κανένα σκόρδο να υπάρχει να βρίσκεται σε κάνενα πάραθυρο, ποτέ δεν ξέρεις…

Χρύσα Αντωνιάδη

This Post Has 3 Comments

  1. Φανουρης

    Ok , αγαπημένο θέμα τα βαμπίρ! Το άρθρο σου όπως πάντα εύστοχο και εμπεριστατωμενο, βέβαια, κάποιες ταινίες αποτελούν προσβολή για τον θρύλο, αλλά τι να κάνουμε. …

  2. Nick

    Παρατηρώ ότι λείπει η εκδοχή του τρισμέγιστου Bela Lugosi, στην ταινία του 1931. Πέραν αυτού, καταπληκτικό κείμενο και οφείλω να ομολογήσω την απεριόριστη λατρεία που τρέφω για τον Count Orlok του Nosferatu.

Αφήστε μια απάντηση